دین اصلاً چه نوع روابطی را جایز می داند ؟ همه چیز در قالب ازدواج دائم یا موقت ؟
رابطه بین زن و مرد در چارچوب احکام اسلامی در دو شکل کلّی تعریف می شود . یا طرف رابطه از محارم شخص است یا نه . اگر از محارم شخص باشد (مثل همسر ، خواهر یا برادر ، خاله یا دائی ، عمه یا عمو ، خواهر زاده یا برادر زاده) رابطه با آنها جایز است الاّ رابطه جنسی که فقط با همسر – چه دائم و چه موقت – جایز است .
اما اگر طرف رابطه نامحرم باشد اعم از این که فامیل باشد – مثل دختر خاله یا دختر عمه و دائی و عمو و ... – یا غیر فامیل ، آنوقت هر نوع رابطه لمسی مانند دست دادن و بوسیدن و امثال آن و روابط چشمی مثل نگاه کردن به اعضاء بدن او که پوشش ندارد غیر از گردی صورت و دستها تا مچ مطلقاً حرام است ؛ اما روابط گفتمانی، اگر همراه با قصد لذت شهوانی باشد و شخص از سخن گفتن با دیگری به دنبال کامجویی و ارضای شهوتهای گوناگون خود باشد چنین گفتگوئی از نگاه اسلام حرام محسوب می شود .
اما نگاه کردن های عرفی که آلوده به کامجوئی و لذتهای شهوانی نیست و یا سخن گفتن هایی که با قصد لذت رساندن و یا لذت بردن همراه نیست مانعی ندارد . مانند روابط علمی که در میان برخی دانشجویان و یا اساتید جریان دارد و یا روابط کاری و اجتماعی تعریف شده ای که با زمینه های کامجوئی و تلذذ های شهوانی همراه نیست و یا روابط محدود عرفی که میان خانواده ها ، فامیل ، همسایه ها ، آشنایان و ... وجود دارد و از هر شائبه لذت رسانی و لذت جوئی شهوانی پاک و منزه است .
به طور کلّی می توان گفت هر نوع رابطه میان زن و مرد نامحرم اگر با قصد لذت رسانی یا لذت بردن شهوانی همراه باشد از نظر اسلام غیر مجاز است و لذت رسانی و لذت جویی شهوانی فقط در قالب ازدواج شرعی (موقت یا دائم) مجاز خواهد بود .
در خصوص روابط پیش از ازدواج ، بنا به نظر برخی از مراجع عظام همانند حضرت آیت الله العظمی بهجت (دام ظله) اگر هیچ مانع شرعی بر سر راه ازدواج دختر و پسر وجود نداشته باشد و آنها هم قصد جدّی ازدواج داشته باشند سخن گفتن آنان که موجب آشنائی بیشتر به روحیات هم و سایر اموری می شود که در زندگی آینده آنان تأثیر جدّی دارد حتی بدون اجرای عقد هم بلا مانع است .
پس نمی توان گفت که تنها روابط مجاز زنان با مردان یا دختران با پسران تنها می تواند در قالب عقد دائم یا موقت شکل بگیرد بلکه صحیح آن است که بگوئیم روابطی که در آن میان دختر و پسر یا زن و مرد بده و بستان عاطفی منجر به ارضاء امیال شهوانی یافت می شود منحصراً باید در قالب ازدواج دائم یا موقت شکل بگیرد و خارج از آن قطعاً غیر مجاز است .
البته این نکته را هم اضافه کنم که وقتی می گوئیم (امیال شهوانی) نباید به آن بار منفی اخلاقی داد . امیال شهوانی انسان ، موهبتی الهی است که اگر در جای خود و به صورتی مشروع و معقول ارضاء شود موجب رشد روحی و نیز سلامت روانی ، عاطفی ، اجتماعی و حتی بهداشتی فرد و اجتماع می شود . آنچه از نظر اخلاقی و شرعی بار منفی دارد شهواتی است که به صورت افراطی و با شکستن حریم های معقول و مشروع و خارج از بند و بارهای دینی و اخلاقی ارضاء می شوند .
قصد جدّی برای ازدواج یعنی چی ؟ حرف جوان ها این است که معلوم هم نیست این آشنائی ها منجر به ازدواج بشود .
قصد جدی داشتن برای ازدواج به این معنی است که در ازدواج با هم مصمم اند و در پذیرش مسئولیتهای شرعی زوجیت جدّی هستند و چیزی از موانع شرعی یا عرفی مانع تحقق ازدواج آنها نیست. قصد جدّی برای ازدواج یعنی پذیرفتن فردی به عنوان همسر با تمام حقوق و وظافیش و تن دادن به تعهدی پایدار و دو طرفه و پذیرش همه حقوق و تکالیف همسری .
در بسیاری از دوستی های امروزه چنین تعهدی وجود ندارد . به شهادت آمارهای رسمی و غیر رسمی اما کارشناسی شده موجود و نیز مراجعات مختلفی که من و دیگر دوستان که محل مراجعه و مشاوره جوانان هستند داریم ، متأسفانه امروزه غالب روابط دختران و پسران رنگ سودجوئی و خوشگذرانی و تفریح به خود گرفته است و حتی کمتر خبری از عشقهای سالم و پاک در آنها مشاهده می شود .
به شهادت علم روانشناسی به طور کلّی محرکِ ایجاد ارتباط در دختران عواطف و در پسرها امیال جنسی است. البته نمی خواهم بگویم که لزوماً در همه دختر و پسرها همینطور است اما روانشناسی ثابت کرده است که این عوامل عمده ایجاد روابط است . و این هم اصلاً چیز بدی نیست و نه امتیازی برای دختر هاست و نه نقیصه ای برای پسران . دست خلقت الهی ویژگی های روانی دختران و پسران را اینگونه آفریده است تا به این وسیله چرخه زندگی و روابط خانوادگی میان زوجین همواره متحرک و پویا باشد . آنچه بد است این است که این بدیعهی خلقت مورد سوء استفاده طغیانهای شهوانی قرار گرفته است .
مرحوم شهید علامه آیت الله مطهری (قدس سره ) در کتاب نظام حقوق زن در اسلام از قول روانشناسان می نویسد : « مردها طالب جسم زنان هستند و زنها طالب قلب مردان ». این یعنی زنها در اصل پیدایش ارتباط و عمق آن قبل از هر چیز دیگری درگیر احساسات قلبی خویشاند و آنچه در وهله اول برای آقایان در آغاز ارتباط و عمق آن اهمیت دارد حس کردن وجود فیزیکی زنی است که همسر آنها بوده یا خواهد بود .
وقتی رابطه ای میان دختر و پسری شکل می گیرد ، دختر ها با تمام قلبشان با آن درگیر می شوند . هیچ دختری که از نظر روانی سالم باشد نمی تواند همزمان چند مرد را تا سرحد ازدواج دوست بدارد . زیرا قلب دخترها با کسی که او را برای همسری بر می گزینند چنان درگیر روابط وفا مدار می شود که به هیچ فرد دیگری نمی اندیشند . وقتی رابطه ای شکل می گیرد قلب دخترها به تمامی با آن درگیر می شود و اگر وعده ای هم برای ازدواج مطرح شود آنوقت این درگیری شدید تر می شود . این دو نکته به روابط و وابستگی ناشی از آن عمق بیشتری می دهد . اما وقتی از سویی این وعده به دلائل مختلفی تحقق نمی یابد و از سوی دیگر تا منتفی شدن قطعی و نهائی ازدواج ، رابطه همچنان در فضائی از امید استمرار می یابد ، پس از قطع امید برای ازدواج ، بیشترین آسیب را طرفی می خورد که بیشترین سرمایه گذاری عاطفی و روانی را روی آن رابطه کرده است .
مشکل دیگری که امروزه در دنیا بیشتر و در ایران کمتر با آن رو برو هستیم تبدیل این جایگاه ها و تغییر این ویژگی هاست . دامن زدن به جنسی شدن فضای روابط انسانها موجب شده است تا جای طالب و مطلوب تغییر کند و باعث شده تا زن که از دیر باز و مطابق با خقلتش مَظهر ناز بود ، نقش خود را با مردان عوض کرده و اکنون به مَظهر نیاز بدل شود . کافی است کمی در سینمای مدرن امروز خصوصاً محصولات هالیوود به عنوان رسانه فرهنگ ساز و یا نمایش گر فرهنگ ، نظری بیفکنید تا صدق این ادعا برایتان آشکار شود . زنانی که به محض آشنائی با مردان به دنبال آغاز رابطه ای جنسی پیش قدم می شوند . همین تبدیل و تبدل جایگاه ها ، زمینه هرج و مرج عاطفی و آنارشیم رابطه دختران و پسران را فراهم کرده است . در چنین شرایطی توقع وجود عشقهای اصیل بیشتر به آرزو شبیه می شود چرا که مبنای عشق های اصیل دیگر خواهی و مبنای این شکل از روابط خود خواهی است .
امروزه پسر ها خیلی راحت با دختر ها ارتباط بر قرار می کنند و دختر ها نیز به سادگی خود را در معرض این رابطه قرار می دهند بلکه در برخی موارد آغاز گر رابطه هستند . امروزه از نگاه برخی پسرها دوست شدن با دختران به قدری ساده می نماید که عوض کردن آن با رابطه متنوع تر و تازه تر دیگری به راحتی عوض کردن یک پیراهن است . بسیاری از دخترها و پسرها در اثر همین هرج و مرج ( از کلمه بی بند و باری استفاده نمی کنم ، چون مرا وحشت زده می کند ) انگیزه هایشان تغییر می کند . آمار ها نشان می دهد که بیشترین تغییر انگیزه در دختران به سوی کسب منافع مالی و در پسرها به سوی خوشگذرانی و استفاده از دختران به عنوان زنگ تفریح ، منحرف شده است . در برخی موارد هم احساس کاذب پر کردن خلاء های شخصیتی بوسیله برقراری چنین ارتباطاتی انگیزه آغاز آن می شود . در بسیاری از مراجعاتی که داشتم مشاهده کرده ام که در روابطی که گاه تا آخرین حرکت زناشوئی هم پیش رفته اما به ازدواج منجر نشده است طرفین رابطه به کسب منفعت مالی حاصل از آن و یا تفریح انجام شده است و یا احساس تکمیل موقت شخصیت ، رضایت داده اند. گوئیا عاطفه و عشق تغییر معنی دادهاند و در مسلخ نقائص شخصیتی یا طغیان هوس ها و شهوتها قربانی شده اند .
نمی خواهم با سیاه نمائی کاذب این معنی را ترویج کنم که دیگر هیچ آدم سالمی وجود ندارد اما حقیقت تلخی که از پرونده های مختلف ، مراجعات متعدد و آمارهای تکان دهنده به دست می آید این است که امروزه فقط درصد بسیار محدودی از روابط دختران و پسران پاک آغاز شده ، ادامه یافته و با ازدواج شرعی و قانونی موفقی سرانجام می گیرد .
... ادامه دارد
پ . ن . 1 = دوست نوجوانم آقا علی رضا هم به دنبال نوشته من مطلبی با دیدگاهی متفاوت نوشته است و از شما خواسته تا درباره دیدگاه های او هم اظهار نظر کنید . بد نیست اگر فرصتی دارید به ایشان هم سری بزنید . ( + )